Iran
Na wakacje do Iranu rocznie wybierają się tysiące turystów ze względu na to, że to niezwykły kraj, pełen wspaniałych zabytków starożytnej Persji, majestatycznych meczetów i orientalnej architektury. Jeśli zamierzamy spędzić urlop w pięknych okolicznościach przyrody, Iran zachęca ogromnymi przestrzeniami, pięknymi górami, pustyniami i morzem. Podczas wycieczki do Iranu warto wybrać się na bazar. Wspaniałe, kolorowe, często kryte bazary, zachwycają szerokim wyborem owoców i przypraw oraz perskimi dywanami, jedwabnymi chustami i obrusami. Iran to fascynujący kraj, zamieszkiwany przez serdecznych i niezwykle gościnnych ludzi. Podróż do Iranu to znakomity sposób do spędzenia wakacji życia, niezależnie czy wybierzemy się w zorganizowaną wycieczkę objazdową, wakacje last minute czy na wyprawę z plecakiem.
język urzędowy: perski
inne języki: turecki, kurdyjski, arabski, angielski
Iran jest dużym państwem (1 648 000 km²) położonym w Azji Południowo-Zachodniej, na Bliskim Wschodzie, nad Morzem Kaspijskim i zatokami Oceanu Indyjskiego: Zatoką Perską i Zatoką Omańską, oddzielonym od Półwyspu Arabskiego wąską Cieśniną Ormuz. Iran sąsiaduje z Irakiem, Afganistanem, Pakistanem, Turcją, Turkmenistanem, Armenią i Azerbejdżanem. Średnia szerokość kraju wynosi ok. 1200 km, a długość - ok. 1300 km.
Wnętrze Iranu jest wyżynno-górzyste. Niziny występują tylko na południowym-zachodzie kraju (fragment Niziny Mezopotamskiej) i nad Morzem Kaspijskim. Całą środkową i wschodnią część Iranu zajmuje Wyżyna Irańska otoczona górami: od północy - Elbrus (z najwyższym szczytem Iranu, Demawed - 5671 m n.p.m.) i Góry Turkmeńsko-Chorasańskie (3211 m n.p.m.), od wschodu - Góry Wschodnioirańskie (4042 m n.p.m.), od południa - Mekran (2093 m n.p.m.) i od zachodu - Kuh-e Rud (4374 m n.p.m.) i Zagros (4548 m n.p.m.). Wnętrze Wyżyny Irańskiej jest suche, zajęte przez kamieniste pustynie: Daszt-e Kawir (Wielka Pustynia Słona) i Daszt-e Lut (Pustynia Lota) oraz wielkie okresowe słone jeziora. Jest to obszar interesujący pod względem przyrodniczym i kulturowym (tradycyjna gospodarka nomadyczna), ale o bardzo uciążliwym klimacie. Atrakcyjne są natomiast tereny górskie, mające znacznie korzystniejszy klimat, bardzo urozmaiconą rzeźbę i zróżnicowaną szatę roślinną. Dzięki korzystnemu klimatowi góry są też stosunkowo gęsto zaludnione i dobrze zagospodarowane. Północno-zachodnia część Iranu leży w obrębie wysokiej (średnio 1600 m n.p.m.) i wilgotnej (wpływ Morza Kaspijskiego) Wyżyny Armeńskiej. Jest to obszar urozmaicony krajobrazowo, z głębokimi dolinami rzecznymi, jeziorami (największe Urmia), znacznie zalesiony, któremu na południu towarzyszą Góry Kurdystańskie (3810 m n.p.m.), na zachodzie pokryte wiecznymi śniegami wysokie stożki wygasłych wulkanów wschodniej Turcji, zaś na północy góry Armenii.
Oficjalną religią w Iranie jest islam szyicki. Prawo irańskie opiera się na prawie koranicznym (szariacie) i w wielu aspektach znacznie odbiega od międzynarodowych standardów.
W Iranie istnieje policja religijna i sądy religijne, które sprawują całkowitą kontrolę nad wszystkimi dziedzinami życia. Odejście od islamu jest karane śmiercią. Kara śmierci grozi również m.in. za cudzołóstwo i kontakty homoseksualne. W Iranie zabronione są kontakty między niespokrewnionymi osobami płci przeciwnej, picie alkoholu i noszenie nie muzułmańskiego stroju. Wymuszone prawem jest noszenie hidżabu przez dziewczęta od 9. roku życia. Segregacja płciowa obowiązuje m.in. w szkolnictwie, służbie zdrowia, środkach komunikacji publicznej, w kinach, salonach fryzjerskich, lokalach gastronomicznych, obiektach sportowych i na plażach. W oficjalnych kontaktach kobiety nie podają ręki mężczyznom i mężczyźni nie podają ręki kobietom.
Irańczycy, jak wszyscy wyznawcy islamu, obchodzą ramadan, czyli 30-dniowy post. Modlitwy do Allaha odbywają się 5-6 razy dziennie począwszy od pierwszego nawoływania muezina o godzinie 4 rano. Podczas trwania ramadanu od świtu do zmierzchu (około 15 minut po zachodzie słońca) muzułmaninowi powyżej 10 roku życia nie wolno spożywać żadnych pokarmów i pić żadnych napojów, nawet wody, co naprawdę trudno wytrzymać w panujących w Iranie upałach. Podczas ramadanu nawet dzieci nie są uprzywilejowane - nauczyciele pilnują, aby w szkole nic nie jadły i nie piły. W czasie ramadanu, zazwyczaj uprzejmi i uśmiechnięci ludzie stają się rozdrażnieni, roztargnieni i niegrzeczni. Ciężko jest wówczas cokolwiek załatwić, ponieważ mieszkańcy Iranu modlą się albo odpoczywają. Podróżowanie po Iranie w czasie świętego miesiąca postu jest kłopotliwe, dlatego odradzamy wyjazd do Iranu podczas ramadanu.
Terminy ramadanu w najbliższych latach:
2017: 27 maja - 25 czerwca
2018: 16 maja - 14 czerwca
2019: 6 maja - 4 czerwca
2020: 24 kwietnia - 23 maja
Zasady obowiązujące turystów podczas wycieczki po Iranie:
• strój
- kobiety – obowiązek noszenia we wszystkich miejscach publicznych chusty osłaniającej włosy (chustę należy mieć przygotowaną do założenia już po wylądowaniu na terenie Iranu); zakaz noszenia dekoltów, krótkich rękawów (ręce muszą być zasłonięte do nadgarstków) oraz krótkich spódnic i sukienek – dozwolona jest długa spódnica do ziemi lub spodnie w połączeniu z tuniką lub płaszczem zakrywającym biodra; noszenie odkrytych butów (sandały, japonki itp.) jest właściwie zabronione, jednakże cudzoziemki traktowane są w tej kwestii bardziej tolerancyjnie; w przypadku odwiedzin meczetów i innych miejsc kultu kobiety mogą zostać poproszone o założenie czadoru (istnieje możliwość jego wypożyczenia przed wejściem do meczetu),
- mężczyźni – konieczność zasłonięcia ramion i noszenia długich spodni (zakaz chodzenia w krótkich spodniach typu szorty, rybaczki itp.); w miejscach kultu, zwłaszcza na prowincji, mężczyźni nie powinni nosić koszul z krótkimi rękawami,
• ramadan – w okresie ramadanu w miejscach publicznych nie można spożywać posiłków, pić napojów oraz palić papierosów,
• zakaz wwożenia alkoholu.
Iran leży w strefie klimatu wybitnie kontynentalnego, który ukształtował się pod wpływem pasm górskich. Kraj dzieli się na dwie strefy klimatyczne: podzwrotnikową obejmującą większą część terytorium państwa oraz zwrotnikową obejmującą nadbrzeżną strefę Zatoki Perskiej i Morza Arabskiego na południu kraju.
Iran należy do krajów wybitnie suchych z niewielkimi opadami (w niektórych miejscach, jak np. Wielka Pustynia Słona, opady zdarzają się raz na kilka lat). Jedynie obszary górskie, a zwłaszcza wysokie partie gór Elburs, otrzymują znaczne ilości opadów. Również na wybrzeżu Morza Kaspijskiego występują całoroczne opady.
Temperatury na obszarze Iranu są bardzo skrajne. Najchłodniej jest w styczniu, kiedy to ujemne temperatury są notowane na terenie całego kraju (wyjątek stanowią wybrzeża Zatoki Perskiej i Morza Arabskiego). Średnie zimowe wartości termiczne wahają się od -4°C na północy kraju do 10°C na południu kraju i do 16°C nad Zatoką Omańską. Wraz z nastaniem wiosny temperatury szybko wzrastają, a latem temperatura jest wysoka, a nawet bardzo wysoka. Na Wyżynie Irańskiej średnia dobowa wynosi od 35 do 40°C. Najgorętszy region to fragment Niziny Mezopotamskiej, gdzie maksymalne temperatury dochodzą nawet do 50°C. W górach występuje piętrowość klimatyczna, co wiąże się ze spadkiem temperatur wraz ze wzrostem wysokości. W górach średnie termiczne wartości wynoszą od 16 do 20°C.
W Iranie temperatury są skrajne nie tylko pomiędzy latem i zimą, ale skrajność temperatur dotyczy także przebiegu dobowego, np. zimą we wnętrzu kraju występują w nocy silne mrozy, a w dzień jest w miarę ciepło, natomiast latem w dzień we wnętrzu Iranu występują upały powyżej 50°C, a w nocy jest dość chłodno. Amplitudy dobowe nad Morzem Kaspijskim nie są tak wysokie, jak w pozostałej części kraju. Najbardziej łagodny klimat jest na wybrzeżu Morza Kaspijskiego - zimą średnio około 6°C, a latem średnio około 24°C.
KIEDY JECHAĆ?
Najlepszymi okresami na spędzenie urlopu w Iranie, jeśli w planie jest też wycieczka na wyżynę w centrum kraju, na wybrzeże Morza Kaspijskiego na północy kraju i na wybrzeże Zatoki Perskiej na południu kraju jest wczesna wiosna (od końca marca do początku maja) oraz jesień (od początku października do połowy listopada). Są to pory, kiedy najłatwiej uniknąć ekstremalnych warunków klimatycznych (zimna, upału, dużej wilgotności powietrza), cechujących niektóre regiony kraju.
W wyniku licznych przemian kulturowych i politycznych Iran jest dziś zamieszkiwany przez liczne grupy etniczne, w rezultacie czego kuchnia irańska jest niezwykle zróżnicowana i bogata w smaki oraz aromaty. Sok z granatów, syrop z płatków róży damasceńskiej, orzechy oraz aromatyczne przyprawy to kwintesencja kuchni irańskiej. Kuchnia Iranu różni się w zależności od regionu. Każdy region specjalizuje się w określonych potrawach. Są też dania i składniki, które można uznać za wspólne dla całej kuchni irańskiej, jak np. ryż, herbata, bakalie i rozmaite rodzaje kebabów. Można także wprowadzić ogólny podział kuchni na kuchnię północną i południową. Ta pierwsza jest bardziej sycąca i wytrawna w smaku. Znajdziemy w niej dużo warzyw, ryżu i mięsa. Im dalej na południe, potrawy stają się słodsze, także te mięsne np. pilawy, głównie jagnięce lub baranie, do których dodaje się bakalie i suszone owoce. Jedzenie dla Irańczyków jest niezwykle ważną częścią życia, dla niektórych wręcz podstawową, dlatego wielu Irańczyków cierpi na nadwagę. Wielu jednak nadal stosuje się do perskich zasad żywienia, które mówią o tym, aby jeść zdrowo i nietłusto. Należy pamiętać o daniach lekkich i wartościowych składnikach bogatych w witaminy, takich jak warzywa i owoce. Persowie wierzą także w zdrowotne właściwości jedzenia i przyrządzają dania według perskiej filozofii pokarmów zimnych i gorących, przy czym nie chodzi tutaj o temperaturę potraw, ale o wpływ jedzenia na organizm. Jeśli ktoś ma np. problemy z nadciśnieniem, to powinien w swojej diecie stosować więcej potraw zimnych, czyli takich, które mają właściwości obniżające ciśnienie. Do nich zaliczany jest chociażby sok z granatów – czołowy, jeśli chodzi o kuchnię irańską składnik potraw. Orzechy, które też często występują w tutejszych daniach słodkich i słonych, mają według zasad perskiej filozofii właściwości rozgrzewające i pobudzające. Do popularnych składników zalicza się także obowiązkowy w irańskiej kuchni, bardzo aromatyczny syrop z płatków róży damasceńskiej, zwanej inaczej różą perską. Podstawą wyżywienia przeciętnego Irańczyka jest ryż serwowany niemal do każdego posiłku. Rozległe pola uprawne ryżu znajdują się w Gilanie leżącym na północy kraju. Region ten znany jest także z rybołówstwa oraz produkcji jednego z najlepszych kawiorów na świecie, pozyskiwanego z jesiotrów wyławianych z Morza Kaspijskiego. Kawior, ale także ryby są podstawowym składnikiem regionów położonych na północy i na południu kraju. Na północy np. jada się ryby wraz z ikrą, a także z głowami. To ważne źródło fosforu, a solona ikra uchodzi tutaj za prawdziwy przysmak.
Iran znany jest także z uprawy oliwek i z bardzo aromatycznej i intensywnej w smaku oliwy. Dodaje się ją do rozmaitych potraw, często marynuje się w niej czosnek, którego w kuchni irańskiej nie może zabraknąć, a także oliwki wraz z pestkami granatu.
Do najpopularniejszych potraw irańskich zalicza się:
• kufteh – kuliste kotleciki przyrządzane z mięsa mielonego (głównie jagnięciny), ryżu i ziół,
• khoresz ghaimeh – potrawa z jagnięciny, soczewicy i pomidorów podawana z ryżem,
• baqala qatoq – duszony bób z czosnkiem, szczypiorkiem i jajkami popularny na północy kraju,
• mirza-qasemi – smażony miąższ bakłażana z pomidorami,
• nan-e barbari – rodzaj pieczywa,
• goosh-e fil – smażone ciasto polane syropem, bardzo popularny deser,
• doogh – słony jogurt z ziołami, którym popija się goosh-e fil.
Dawniej w Iranie, tak jak we wszystkich krajach Bliskiego Wschodu, pijano głównie kawę, jednak od 100 lat, odkąd poznano tajemnicę uprawy herbaty, to ona stała się podstawowym napojem. Często serwuje się ją do deserów.
• Isfahan – to numer jeden wśród najpiękniejszych miast Iranu. Powiedzenie mówi, że "Isfahan to pół świata”. Najważniejszymi symbolami tego miasta są przepiękne mosty, zapierające dech w piersiach meczety, klimatyczne herbaciarnie oraz cudowny plac Imama. Obowiązkowo należy zwiedzić miasto podczas pobytu w Iranie.
• Shustar – miasto słynące kiedyś z ponad 30 młynów wodnych. W mieście można zobaczyć m.in. tamę na rzece, pałac i stary meczet.
• Persepolis – ruiny starożytnego miasta, z którego wspaniałości zachowało się kilkadziesiąt kolumn i sporo płaskorzeźb dających wyobrażenie o dawnej potędze tego miejsca.
• Choqa Zambil – to mający ponad 3 tysiące lat ziggurat, który mimo upływu czasu zachowany jest w całkiem dobrym stanie.
• Badab-e Surt – to kilkanaście wapiennych tarasów przypominających tureckie Pamukkale, ale na mniejszą skalę. Irańczycy jeszcze nie odkryli tego miejsca i na razie jest ono małe, kameralne i jeszcze rzadko odwiedzane przez turystów.
• Sziraz – najważniejsze atrakcje tego miasta to cytadela, zamek w środku miasta, piękne meczety, kilkusetletnie budynki i wiele parków, w tym wpisany na listę UNESCO Bagh-e Eram. Shiraz to miasto, do którego podróżują wszyscy Irańczycy, by oddać hołd jednemu z największych irańskich poetów - Hafezowi, którego mauzoleum znajduje się w tym mieście.
• Kashan – doskonale odrestaurowane stare domy (część z nich jest bardzo bogato zdobiona), meczety, pozostałości po potężnych murach obronnych miasta oraz wieki bazar z urokliwą herbaciarnią to główne atrakcje Kashan.
• Yazd – jedno z najstarszych miast świata z glinianymi domami i krętymi uliczkami, krytym bazarem i świątynią ognia Atashkadeh, gdzie ogień podtrzymywany jest bez przerwy od ponad 1500 lat. Warto przyjść w nocy pod główny meczet i zobaczyć jego przepiękne podświetlenie.
• Kharanaq – gliniane domy mające ponad 1500 lat, które były zamieszkane jeszcze kilka lat temu.
• Bam – pozostałości po starożytnej twierdzy, która w 2003 r. została prawie kompletnie zniszczona przez trzęsienie ziemi i aktualnie jest odbudowywana.
• Meszched – jedno z najświętszych miast islamu z wielkim kompleksem świątynnym, w którym pochowany jest Imam Reza. Niestety wstęp do najciekawszych miejsc tej świątyni dostępny jest tylko dla wyznawców islamu.
• Wyspa Hormoz – wyspa o ciekawym czerwonym kolorze, na której kilkaset lat temu Portugalczycy wybudowali zamek i założyli swoją faktorię. Choć zamek popada w ruinę, to w dalszym ciągu robi wrażenie.
• Oaza Ezmirghan – morze zieleni na środku pustyni - piękne sady owocowe, pola zbóż sąsiadujące ze skałami oraz płynący środkiem potok tworzą fantastyczny widok, który na długo zostaje w pamięci.
Wymagana szczepionka
Podróżni są zobowiązani do przedstawienia ważnego międzynarodowego zaświadczenia o pełnym szczepieniu przeciwko COVID-19 przy użyciu zatwierdzonej szczepionki. Ostatnia dawka musi być podana co najmniej 14 dni przed wyjazdem. Zwolnienia obowiązują obywateli niezaszczepionych.
Wymagany wynik testu/świadectwo medyczne
Po przybyciu należy dostarczyć dowód negatywnego wyniku testu PCR, wykonanego w ciągu ostatnich 72 godzin. Certyfikat testu musi być w języku angielskim. Podróżni, którzy przeszli test PCR w Iranie i przebywali poza Iranem krócej niż 14 dni, są zwolnieni z tego wymogu.
Wymagane są dodatkowe dokumenty
Podczas lotu do Iranu dostarczany jest „formularz samooświadczenia dotyczącego kontroli COVID-19”, który należy wypełnić i przedstawić po przylocie.
Obywatele Polski muszą posiadać wizę, zarówno na pobyt, jak i przejazd przez Iran. Można ją uzyskać w Ambasadzie Iranu w Warszawie. Procedura wydania wizy może trwać nawet do miesiąca. Dostępne są następujące rodzaje wizy: turystyczna, tranzytowa, wjazdowa, lotniskowa i dziennikarska.
Obcokrajowcom zamierzającym podróżować do Iranu w celach turystycznych lub aby odwiedzić rodzinę albo przyjaciół wydawana jest wiza turystyczna.
Wymagane dokumenty do wizy turystycznej do Iranu:
• numer referencyjny wydany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Iranu lub wydany przez agencję turystyczną w Iranie - wypełniony formularz (komputerowo)
• zdjęcie paszportowe (3/3,5 x 4/4,5 cm) na wprost, bez okularów
• kopia pierwszej strony paszportu (ze zdjęciem)
• dowód wpłaty
• paszport ważny min. 6 miesięcy od daty powrotu do kraju (z dwiema wolnymi stronami obok siebie)
• dowód wykupienia odpowiedniego ubezpieczenia turystycznego (pokrywającego koszty ewakuacji medycznej oraz transportu zwłok).
Czas oczekiwania:
• ok. 2 tyg na otrzymanie numeru referencyjnego
• ok. 1 tyg. na procedurę wizową w ambasadzie Iranu
Cena wizy:
• 50 EUR/os. - wiza turystyczna
Koszt pośrednictwa:
• 110 PLN/os.
• 20 PLN - przesyłka kurierska
Uwagi!
Wiza ważna jest przez 3 miesiące od momentu jej wydania. W tym na terytorium można przebywać maksymalnie 30 dni.
Wymagane dokumenty prześlij e-mailem na adres:
ul. Koszykowa 53
00-659 Warszawa
+48 22 622 82 96
+48 22 622 51 95
wizowanie@konsorcjum.com.pl
Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami (Ustawy o obywatelstwie polskim), przy przekraczaniu polskiej granicy państwowej przez obywateli Polski posiadających podwójne obywatelstwo, podczas kontroli granicznej obowiązuje wymóg okazania polskiego dokumentu paszportowego.
Do przekroczenia granicy Iranu przez obywateli Polski wymagany jest paszport ważny minimum 6 miesięcy od daty wyjazdu z Iranu.
Paszport nie może posiadać wiz wjazdowych do Izraela. Osoby posiadające stemple izraelskie w paszportach nie mogę uczestniczyć w wycieczkach do Iranu.
Wwóz i wywóz pieniędzy odbywa się na ogólnych zasadach (deklaracja celna). Wwóz/wywóz większych kwot (ponad 5 000 USD) należy zadeklarować przedstawiając źródło ich pochodzenia. Obowiązuje zakaz wwozu i wywozu alkoholu (w tym piwa), narkotyków, pornografii lub materiałów, które mogą być uznane za pornografię (np. czasopisma), wieprzowiny, wszelkich towarów wyprodukowanych w Izraelu lub mających do tego kraju odniesienie. Płyty DVD lub CD mogą być sprawdzane na granicy, w tym celu zatrzymywane są do depozytu. Zakazany jest wywóz przedmiotów i sprzętów mogących uchodzić za antyki. Bagaż pasażerów przylatujących do Iranu jest dodatkowo prześwietlany przed opuszczeniem lotnisk.
Osoby wybierające się w podróż do Iranu i planujące zwiedzanie tego kraju (np. podczas wycieczki objazdowej po Iranie) powinny zabrać ze sobą:
- paszport (ważny minimum 6 miesięcy od daty wyjazdu z Iranu) oraz ewentualnie kserokopię dokumentu tożsamości – strony ze zdjęciem i danymi osobowymi,
- wygodne obuwie, lekką i przewiewną odzież (najlepiej bawełnianą) z długim rękawem, lekką kurtkę lub polar na chłodniejsze wieczory i ranki, długie spodnie i spódnice, okrycie przeciwdeszczowe, chustę lub szal, nakrycie głowy,
- mały plecak, który odciąży ręce i pozwoli swobodnie robić zdjęcia,
- osobistą apteczkę (leki na przeziębienie, ból gardła i brzucha oraz przeciwbólowe, leki związane z indywidualnymi wskazaniami Państwa lekarza, Altacet, bandaż elastyczny, plastry na otarcia), krem z filtrem UV.
Podczas wakacji w Iranie koniecznie trzeba odwiedzić miejscowe bazary, na których znaleźć można wiele ciekawych przedmiotów. Ciekawymi pamiątkami z Iranu będą na pewno dywany, z których Iran jest znany na całym świecie. Niestety są one drogie i ciężkie. Z Iranu warto przywieźć serwety i obrusy na stół w tradycyjne perskie wzory. Wartościową pamiątką będzie również płaskorzeźba z okolic Persepolis przedstawiając króla Persji Dariusza. Ładne i naprawdę wyjątkowe są rękodzieła rzemieślników z Isfahanu - talerze, dzbanki i filiżanki. Region Isfahanu słynie od setek lat przede wszystkim z miedzianych naczyń bogato malowanych w niebieskie wzory. Z Iranu można przywieźć także tkaniny, ubrania (np. wełniane swetry i skarpety z regionów górskich), fajkę wodną i oryginalne przyprawy.
[wrzesień 2014]
- Mleko (1 litr) - 1.90-5.30 riali
- Świeży biały chleb (pół kilo) - 0.75-4.20 riali
Jaja (12 sztuk) - 3.10 -11 riali
Lokalny ser (1kg) - 7.50-36 riali
Woda (1,5 litrowa butelka) - 0.75-2.70 riali
Butelka wina (ze średniej półki) - 1.90 - 11 riali
Lokalne piwo (butelka pół litra) - 1.10 - 3.80 riali
Importowane piwo (butelka 0,33 l) - 2.20 - 7.10 riali
Paczka papierosów (Marlboro) - 7.50 - 25 riali
Piersi z kurczaka (bez skóry i bez kości) - (1kg) - 7.10-25 riali
Jabłka (1kg) - 2.20 - 11 riali
Pomarańcze (1kg) - 1.90 - 7.90 riali
Ziemniaki (1kg) - 1.10 - 5.30 riali
Sałata (1 główka) - 1.10 - 4.40 riali
Kilo białego ryżu - 5.60 - 22 riali
Pomidory (1kg) - 1.50 - 6.40 riali
Banany (1kg) - 3.70 - 13 riali
Cebula (1kg) - 1.10 - 5.80 riali
Wołowina (1kg) (lub podobne czerwone mięso) - 30 - 107 riali
Gruszki (1kg) - 2.70 - 13 riali
Ogórek (1kg) - 0.82 - 3.50 riali
Woda Perrier (mała butelka 0,33l) - 0.48 - 1.70 riali
Kiełbasa (1kg) - 31 - 109 riali
Biały ser (1kg) - 5.90 - 28 riali
Osoby aplikujące o wizę do Iranu muszą przedstawić dowód wykupienia odpowiedniego ubezpieczenia turystycznego pokrywającego koszty ewakuacji medycznej oraz transportu zwłok do Polski. Osobom planującym wycieczki górskie zaleca się posiadanie szczególnego typu ubezpieczenia pokrywającego koszty akcji ratunkowych w górach.
Polaków spędzających wakacje w Iranie nie obowiązują żadne szczepienia. Jak wszędzie na świecie, warto być jednak zaszczepionym przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B, tężcowi, polio i innym chorobom. W związku ze wzrostem przypadków zachorowań na cholerę we wschodnim Iranie (prowincje: Kerman, Chorasan Południowy, Chorasan Razawi, Sistan i Beludżystan) Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleca zachowanie ostrożności - przestrzeganie zasad higieny, picie wody wyłącznie przegotowanej lub butelkowanej, powstrzymanie się od picia napojów z lodem, stosowanie środków dezynfekcyjnych oraz niezwłoczne zgłaszanie się do lekarza w razie wystąpienia objawów infekcji przewodu pokarmowego.
Opieka medyczna w Iranie jest ogólnie dostępna. Usługi świadczone są zarówno w państwowych, jak i prywatnych placówkach zdrowotnych. W każdym przypadku cudzoziemiec musi za te usługi płacić. Pomoc medyczna w placówkach prywatnych w każdym zakresie jest na wysokim poziomie, porównywalnym z europejskim. Znajomość języka angielskiego wśród irańskich lekarzy jest dość powszechna. Większość lekarstw jest dostępna w aptekach, najczęściej są to lokalne odpowiedniki zagranicznych leków, dostępne są również specyfiki zagraniczne.
Jeśli podczas urlopu w Iranie planujemy podróżowanie samochodem musimy posiadać międzynarodowe prawo jazdy. W Iranie obowiązuje ruch prawostronny. Nie ma możliwości wjazdu na terytorium Iranu pojazdem zarejestrowanym za granicą bez wcześniejszego uzyskania pisemnej zgody władz irańskich lub posiadania Carnet de Passage. Brak dokumentów świadczących o uzyskaniu takiej zgody oznacza bezwzględne zatrzymanie pojazdu na granicy. Drogowe przejścia graniczne czynne są najczęściej przez kilka godzin dziennie, a w czasie ważniejszych świąt mogą być zamknięte.
Sieć drogowa jest dobrze rozwinięta, główne drogi są dobrej jakości (gładki asfalt i kilka pasów ruchu) oraz mają właściwie oznakowanie. Za przejazd niektórymi autostradami pobierane są niewysokie opłaty. Benzyna jest łatwo dostępna na stacjach paliwowych, mogą natomiast wystąpić trudności z zakupem oleju napędowego (jest on sprzedawany tylko na wybranych stacjach przy trasach tranzytowych) - w Iranie silniki Diesla mogą posiadać tylko samochody ciężarowe. Ograniczenia ilościowe w zakupie paliwa obowiązują na niektórych obszarach przygranicznych, szczególnie we wschodnim Iranie.
Podczas prowadzenia pojazdu w Iranie należy zachować szczególną ostrożność, gdyż wielu miejscowych kierowców nie przestrzega przepisów drogowych. W razie kolizji winę za jej spowodowanie najczęściej przypisuje się cudzoziemcowi. Iran, mimo posiadania bardzo dobrej sieci dróg, znajduje się na jednym z czołowych miejsc w świecie, jeśli chodzi o ilość śmiertelnych wypadków drogowych ze względu na zły stan techniczny używanych samochodów, brawurę oraz słabe wyszkolenie kierowców.
W podczas wczasów w Iranie zaleca się zachowanie ostrożności. Ze względu na policyjny charakter kraju, Iran jest względnie bezpieczny, jeśli chodzi o przestępczość pospolitą. Turyści najczęściej stają się ofiarami pospolitych kradzieży, jak np. wyrwanie torebki z ręki. Często sprawcami takich napadów bywają motocykliści (należy pamiętać, że motocykliści często jeżdżą chodnikami dla pieszych). Podczas podróży z plecakiem wynajmując przypadkowy samochód z kierowcą należy uważać, by nie dać się okraść: zdarzają się kierowcy-oszuści, którzy proszą o popchnięcie auta, po czym odjeżdżają z bagażem. Podobnie może się zdarzyć, gdy turysta wysiądzie z samochodu, np. przed hotelem. Należy zachować dużą ostrożność przy przechodzeniu przez jezdnię oraz mieć na uwadze, że motocykliści korzystają również z chodników dla pieszych.
Ambasada RP w Teheranie odradza podróżowanie wzdłuż granicy z Irakiem, Pakistanem i Afganistanem.
Na całym terytorium Iranu występuje stałe zagrożenie trzęsieniem ziemi.
• W Iranie telefony polskich sieci komórkowych zazwyczaj nie działają lub występują duże problemy z roamingiem polskich sieci komórkowych, tj. z wysyłaniem i odbieraniem SMS-ów, połączeń przychodzących i wychodzących.
• Przy zakupie na miejscu karty telefonicznej trzeba zwrócić uwagę, czy działa ona tylko lokalnie, czy też w całym kraju.
• Kafejki internetowe są znane jako CoffeeNet i popularne. Internet jest cenzurowany i dostęp do niektórych stron jest zablokowany, co czasem utrudnia korzystanie z serwerów pocztowych. Przed wycieczką do Iranu warto sprawdzić na stronie internetowej, czy dana strona może być w Iranie blokowana: http://www.blockediniran.com. Poza dużymi miastami mogą wystąpić trudności z dostępem do kafejek internetowych.
• W Iranie nie ma rzucającej się w oczy biedy. Nie ma też raczej męczącego zaczepiania i nagabywania przez sprzedających. Kupuje się spokojnie i z prawdziwą przyjemnością. Oczywiście wypada się trochę potargować.
• Dość powszechna jest w Iranie odmowa przyjęcia zapłaty, np. przez taksówkarza. Nie należy jednak na coś takiego przystawać, ponieważ takie zachowanie wynika jedynie z powszechnej uprzejmości. Przejęcie propozycji będzie odebrane jako totalny brak kultury.
Na zaproszenie należy odmawiać przynajmniej czterokrotnie.
Przed wejściem na dywan należy zdjąć buty.
• W Teheranie odprawiane są msze katolickie (w języku angielskim, włoskim, francuskim oraz perskim).
Ambasada Iranu w Polsce:
ul. Królowej Aldony 22, 03-928 Warszawa
tel. (+48 22) 617-15-85, sekcja konsularna: (+48 22) 617-56-27
fax (+48 22) 499-77- 52
e-mail: secretary@iranemb.pl (sekretariat), consular@iranemb.pl (dział konsularny)
strona internetowa: : warsaw.mfa.ir
Ambasador RP w Iranie:
Juliusz Gojło
Ambasada RP w Teheranie:
ul. Pirouz St. 1-3, Africa Ekspressway, 19-174 Teheran
tel. (0 21) 8878 7262/3/4 (na terenie Iranu), (+98 21) 8878 7262/3/4
Po godzinach urzędowania, w nagłych przypadkach losowych należy korzystać z telefonu dyżurnego: 0 910 147 61 15 (na terenie Iranu), (+98) 910 147 61 15
fax (0 21) 8878 87 74 (na terenie Iranu), (+98) 21 8878 8774
e-mail: teheran.amb.sekretariat@msz.gov.pl
strona internetowa: www.teheran.msz.gov.pl