język urzędowy: hiszpański
inne języki: autochtoniczne, głównie języki majańskie (m.in. mame i kicze) oraz garifuna, xincan i arawakan

Gwatemala to państwo o powierzchni 108 890 km2 znajdujące się w Ameryce Środkowej, w północnej części przesmyku między Oceanem Atlantyckim i Oceanem Spokojnym. Państwo położone jest na południe od Meksyku, od wschodu graniczy z Belize, natomiast na południu sąsiaduje z Hondurasem oraz Salwadorem i często jest odwiedzane przez turystów w trakcie wycieczek objazdowych, których programy obejmują zwiedzanie tych właśnie krajów.

Gwatemala jest krajem górzystym. Środkową jej część przecinają trzy pasma górskie, z których południowe (Cordillera de los Andes) tworzą niemal wyłącznie masywy wulkaniczne (34 wulkany, m.in. Tajumulco 4211m, Tacana 4064 m, Fuego 3951 n.p.m.). Północną część Gwatemali zajmuje nizina El Peten - silnie skrasowiała płyta wapienna, natomiast na południu rozciąga się wąska nizina nadbrzeżna La Costa. Turyści spędzający wakacje w Gwatemali mają możliwość podziwiania malowniczych nizin w trakcie podróży kolejkami tyrolskimi, które często pokonują bardzo długie trasy. Od południa i południowego-wschodu oblewa Gwatemalę Ocean Spokojny, a od wschodu Morze Karaibskie (Zatoka Honduraska). Turystów spragnionych błogiego wypoczynku i relaksu przyciągają przede wszystkim plaże nad Morzem Karaibskim, które kuszą czystym piaskiem oraz ciepłą i czystą wodą. Zachodnie wybrzeże Gwatemali jest natomiast idealnym miejscem do spędzenia wakacji dla amatorów aktywnego wypoczynku - surfingu, windsurfingu i kitesurfingu.
Blisko połowę powierzchni kraju pokrywają lasy: na północy - wilgotny las równikowy i las o charakterze parkowym, w górach - lasy, których drzewa (głównie buki i lipy) zrzucają liście. W lasach Gwatemali występują olbrzymie ilości kwiatów, zwłaszcza storczyków, wśród których wyróżnia się kwiat monja blanca, uważany obok ptaka quetzala za symbol narodowy kraju.

Gwatemala to kraj prawie w całości chrześcijański. Blisko 60 % wiernych to katolicy, a pozostałe 40% to przede wszystkim protestanci (głównie zielonoświątkowcy). Gwatemalski katolicyzm to połączenie dawnych wierzeń prekolumbijskich i katolicyzmu wprowadzonego przez Hiszpanów. W niektórych miastach (np. Santiago Atitlan) panuje pogański kult nieoficjalnego świętego Maximona. Mieszkańcy składają przed jego drewnianą figurką dary w postaci rumu, papierosów lub świeczek. W niektórych rejonach Gwatemali, szczególnie na wsiach, praktykuje się ciągle prastare zwyczaje i obrzędy Majów. Tradycje mieszkańców Gwatemali i ich obchody świąt religijnych stanowią dużą atrakcję dla turystów spędzających urlop w Gwatemali.

Gwatemala leży w strefie klimatu podrównikowego wilgotnego. Klimat Gwatemali jest przestrzennie zróżnicowany i uzależniony od wysokości nad poziomem morza. W kraju występują dwie pory roku:
• pora sucha: od końca listopada do początku kwietnia,
• pora deszczowa: od maja do końca października, w tym czasie jest parno, nawet na większych wysokościach, szczyty wulkanów często toną we mgle, a w stolicy, nie licząc poranka słońce pojawia się sporadycznie, jest to okres częstych i gwałtownych burz, szczególnie na wybrzeżu Pacyfiku.
Średnie temperatury w Gwatemali wynoszą ok. 24oC z małymi wahaniami na nizinach i wyżynach.
W Gwatemali, gdzie wulkany wznoszą się ponad 4000 m n.p.m., wysokość jest ważnym czynnikiem decydującym o temperaturze. W wyniku ukształtowania powierzchni występują tam trzy pionowe strefy klimatyczne: tierra caliente, tierra templada i tierra fria. Gdy na terenach nisko położonych jest naprawdę gorąco i turyści spędzający urlop w Gwatemali mogą się kąpać w zawsze ciepłym morzu, w stolicy położonej na wysokości 1300 m n.p.m. jest przyjemnie ciepło w ciągu dnia i chłodno w nocy, a na wysoko położonych obszarach (powyżej 2000 m n.p.m.) jest chłodno lub wręcz zimno.

KIEDY JECHAĆ DO GWATEMALI?
Ze względu na najbardziej korzystne warunki pogodowe najlepszym okresem na wyjazd do Gwatemali jest pora sucha trwająca od listopada do początku kwietnia.

Kuchnia gwatemalska ma wiele wspólnego z kuchnią meksykańską. Dania w Gwatemali opierają się na tych samych zasadach oraz składnikach: kukurydza, fasola, papryka, banany, ryż i kurczak, ale posiłki w Gwatemali nie są tak pikantnie przyprawione, jak w Meksyku. Będąc na wakacjach w Gwatemali koniecznie trzeba spróbować: nachos, pieczoną lub grillowaną kukurydzę podawaną z limonką, podsmażaną czerwoną fasolę, owoce (ananas, papaja, kokos, mango, lichi, pomarańcze i avocado), chuchitos, czyli potrawę przyrządzaną z masy kukurydzianej z pomidorami i kawałeczkiem mięsa, zawijaną w liście kukurydzy, catrachitas i enchilados - obie te potrawy to tortilla uformowana w pierogi i gotowana na głębokim tłuszczu.

Największe atrakcje turystyczne Gwatemali, które niezmiennie cieszą się największą popularnością wśród turystów zagranicznych przebywających na wakacjach w Gwatemali to:
miasta:
• Gwatemala - miasto o zachwycającej zabudowie architektonicznej uznawane za najpiękniejsze w tej części Ameryki, które charakteryzują liczne obiekty muzealne (m.in. Muzeum Kostiumów, Muzeum Nowoczesnej Sztuki), ZOO, Park Narodowy i huczne świętowanie obchodów Wielkiego Tygodnia - Santa Semana;
dziedzictwo kulturowe:
• Antigua - historyczna metropolia z zabudową kolonialną, w tym z kościołami utrzymanymi w stylu baroku kolonialnego i zabytkowymi uliczkami krzyżującymi się pod kątem prostym zgodnie z kolonialnymi kanonami zabudowy;
• Tikal - ważne centrum religijne, ruiny zamku i pałacu, posępne grobowce, ogromne piramidy zachowane w bardzo dobrym stanie;
• Quiriguá - stanowisko archeologiczne położone w dolinie rzeki Motagua, w przeszłości ważny ośrodek kultury Majów, ogromne ołtarze oraz stele pokryte inskrypcjami i płaskorzeźbami i monolityczne rzeźby z piaskowca;
• Chichicastenango - miasteczko, w którym dwa razy w tygodniu (czwartki i niedziele) odbywa się niezwykły i największy w Ameryce Centralnej targ;
• Quetzaltenango - ważny ośrodek uprawy bawełny i kawowca ze słynnymi palarniami kawy, z której słynie Gwatemala;
natura:
• Atitlan - jedno z najpiękniejszych na świecie jezior, otoczone przez 3 malownicze wulkany oraz 12 tradycyjnych wiosek, których nazwy pochodzą od 12 apostołów;
• Park Narodowy Semuc Champey - przepiękna dolina z płynącą w dole rzeką o kolorze szmaragdowym otoczona niezwykle stromymi i zielonymi wzgórzami.

Na jakim dokumencie podróży można przekroczyć granicę?
Paszport TAK
Paszport tymczasowy TAK
Dowód osobisty NIE
Wymagane jest aby paszport był ważny przez min. 6 miesięcy w momencie przekroczenia granicy.

WIZA
Wjeżdżając do Gwatemali celach turystycznych na nie dłużej niż 90 dni nie podlegasz obowiązkowi wizowemu.

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami (Ustawy o obywatelstwie polskim), przy przekraczaniu polskiej granicy państwowej przez obywateli Polski posiadających podwójne obywatelstwo, podczas kontroli granicznej obowiązuje wymóg okazania polskiego dokumentu paszportowego.

Do przekroczenia granicy Gwatemali przez polskich turystów wymagany jest paszport ważny minimum 6 miesięcy od daty zakończenia podróży do Gwatemali, tj. wyjazdu z tego kraju. Należy pamiętać, aby odpowiednio wcześnie przed wyjazdem sprawdzić ważność paszportu, zwłaszcza planując zakup wycieczki w opcji last minute. Wyjeżdżając na wakacje z dziećmi nie można zapomnieć o tym, że dzieci również powinny posiadać ważny paszport.

W Gwatemali brak jest szczególnych regulacji dotyczących wwozu, wymiany i wywozu pieniędzy. Restrykcje celne nie odbiegają od ogólnie przyjętych standardów, np. alkohol i wyroby tytoniowe można mieć wyłącznie na własny użytek. Turyści podróżujący do Gwatemali muszą wypełnić na granicy deklarację celną. Surowo zabronione jest wywożenie znalezisk z wykopalisk archeologicznych. Kategorycznie zabronione jest posiadanie narkotyków oraz leków o działaniu psychotropowym.

Wybierając się na wakacje do Gwatemali, niezależnie od tego, czy planujecie Państwo spędzić swój urlop w wygodnym hotelu przy plaży, czy odkrywać Gwatemalę w trakcie wycieczki objazdowej, należy pamiętać o zabraniu ze sobą:
• paszportu (ważnego minimum 6 miesięcy od daty zakończenia podróży do Gwatemali) oraz ewentualnie kserokopii paszportu - strony ze zdjęciem i danymi osobowymi,
• pieniędzy i kart płatniczych (nawet w przypadku wykupienia wczasów w Gwatemali w hotelu z wyżywieniem all inclusive),
• wygodnego obuwia (sportowego, sandałów i klapków pod prysznic), lekkiej odzieży (najlepiej bawełnianej) z krótkim i długim rękawem, krótkich i długich spodni, polaru lub kurtki, okrycia przeciwdeszczowego, kostiumu kąpielowego, nakrycia głowy, okularów przeciwsłonecznych,
• małego plecaka, który pomieści podstawowy ekwipunek dzienny na wycieczki objazdowe i wycieczki fakultatywne oraz odciąży ręce i pozwoli swobodnie robić zdjęcia przyrody i najpiękniejszych zabytków Gwatemali,
• osobistej apteczki (leki na przeziębienie, ból gardła i brzucha oraz przeciwbólowe, leki związane z indywidualnymi wskazaniami Państwa lekarza, Altacet, bandaż elastyczny, plastry na otarcia), krem z filtrem UV oraz środki przeciw komarom, aby dolegliwości zdrowotne nie popsuły urlopu w Gwatemali.,
• konwertera i adaptera, które umożliwią działanie w Gwatemali sprzętów elektronicznych.

Gwatemala jest najtańszym krajem Ameryki Środkowej. Turyści spędzający urlop w rejonie Jukatan-Chiapas-Gwatemala zrobią najlepsze zakupy w czwartki i niedziele na targu Chichicastenango, w Panajachel przy głównej ulicy prowadzącej nad jezioro Atitlan, a w Antigua - na Mercado de Artesanias.

PAMIĄTKI Z GWATEMALI
W Gwatemali pamiątki są stosunkowo tanie. Należy się targować, ponieważ możliwy jest upust nawet do 50%. Dużą popularnością wśród turystów spędzających wakacje w Gwatemali cieszą się groteskowe rzeźby przedstawiające kostuchy, które symbolizują dzień zmarłych. Na uwagę zasługują gwatemalskie dzieła sztuki, takie jak: rzeźby, tradycyjne maski i naturalistyczne obrazy (Panajachel, Santiago de Atitlan). Z podróży do Gwatemali można przywieźć drobne upominki dla najbliższych w postaci korali, kolczyków i bransoletek, czy odzieży z tradycyjnym wzornictwem - bluzki (huipiles), spódnice (faldas), paski (cinturones). Na miejscowym bazarze turyści mogą zakupić wielobarwne, ręcznie tkane i wyszywane wyroby: komplet serwetek na stół, bogato zdobione obrusy, narzuty i zasłony. Produkty tradycyjnego rzemiosła sprzedawane w Gwatemali są niezwykle kolorowe i charakteryzują się fantazyjnym wzornictwem. Z wycieczki do Gwatemali warto też przywieźć kawę (okolice Caban i Antigua), a po powrocie do domu delektować się nią z rodziną i znajomymi przeglądając unikalną pamiątkę z wakacji, mianowicie własnoręcznie zrobione w Gwatemali zdjęcia.

Chcąc dobrze zaplanować urlop w Gwatemali warto zorientować się, na jakie ceny na miejscu należy się przygotować, m.in. jakie są ceny napojów i posiłków, zwłaszcza jeśli nie planujecie Państwo wypoczynku w hotelu z all inclusive.
Poniżej zamieszczono orientacyjne ceny żywności w Gwatemali [wrzesień 2014]:
posiłek
• Comedor (miejscowa jadłodajnia): 20-40 GTQ,
• Restaurante (wyższy standard): 30-50 GTQ,
napoje
• woda: 4-6 GTQ (mała butelka) i 8-12 GTQ (duża butelka),
• napoje gazowane (puszka): 5 GTQ,
• piwo: 12-15 GTQ,
• kawa: 15-20 GTQ,
• owoce zmiksowane z sokami lub mlekiem: 5 GTQ.

Turyści udający się na wakacje do Gwatemali nie muszą posiadać ubezpieczenia, ale posiadanie ubezpieczenia jest zalecane. Ubezpieczenie powinno obejmować m.in. następstwa nieszczęśliwych wypadków oraz koszty leczenia (niestety tu lepiej wybrać wyższy limit), w tym leczenie ambulatoryjne i leczenie szpitalne, leczenie stomatologiczne, transport zarówno na terenie kraju, jak i transport chorego do Polski. Turyści decydujący się na wycieczkę do Gwatemali zorganizowaną przez biuro podróży otrzymują w pakiecie turystycznym podstawowe ubezpieczenie turystyczne.
Osoby, które zdecydują się na podróżowanie po Gwatemali autem muszą mieć na uwadze, że w Gwatemali obowiązuje ubezpieczenie samochodu w pełnym zakresie.

W Gwatemali nie ma szczególnych zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych, dlatego turystów wybierających się na wycieczkę do tego kraju nie obowiązują żadne szczepienia. Przed podróżą do Gwatemali warto jednak wykonać szczepienia profilaktyczne, a zalecane szczepienia to: żółtaczka typu A i B, błonica, tężec, dur brzuszny i wścieklizna. W Gwatemali zdarzają się czasem zachorowania na malarię i gorączkę dengue, które są roznoszone przez komary, dlatego turystom zaleca się korzystanie ze środków przeciw komarom.

Służba zdrowia jest na niskim poziomie. Jest ona łatwiej osiągalna na obszarze miast. Opieka medyczna dla turystów spędzających urlop w Gwatemali jest odpłatna - wizyta u lekarza kosztuje 10-40 USD, za dobę w szpitalu trzeba zapłacić 30-80 USD.

Polscy turyści chcący podróżować po Gwatemali samochodem muszą posiadać międzynarodowe prawo jazdy. Prowadząc auto w Gwatemali należy pamiętać o kilku ważnych zasadach, takich jak np. trąbienie przed ostrymi zakrętami oznajmiające kierowcy z naprzeciwka, że zbliżamy się do zakrętu, a także ustępowaniu pierwszeństwa na wąskich zakrętach samochodom jadącym pod górę.
Turyści planujący wypożyczenie samochodu podczas wakacji w Gwatemali powinni mieć na uwadze, że jak w większości krajów tego regionu, możliwość wynajmu auta uzależniona jest od posiadania karty kredytowej lub pozostawienia znacznego depozytu w gotówce. Samochody można wynająć tylko w większych miastach, takich jak: Guatemala City, Antigua, Quetzaltenango, Huehuetenango, Coban i Flores.

Zagrożenie przestępczością w Gwatemali jest znaczne, szczególnie niebezpieczne są gangi młodzieżowe. Turystom spędzającym urlop w Gwatemali odradza się podróżowanie mało uczęszczanymi drogami (zwłaszcza nocą), samotne spacery po zapadnięciu zmroku, noszenie przy sobie gotówki i biżuterii. Należy strzec się złodziei kieszonkowych, szczególnie na dworcach autobusowych.

• Internet: W Gwatemali nie ma problemów z dostępem do Internetu. Turyści na wakacjach w Gwatemali mogą korzystać z Internetu w licznych kafejkach internetowych w miastach i miasteczkach Gwatemali. W zależności od sprzętu, dostępności kamer i szybkości przesyłu danych ceny wahają cię między 7-8 GTQ. W większości komputerów jest już zainstalowany Skype.

W Polsce brak placówki dyplomatycznej Gwatemali. Najbliższa placówka Gwatemali akredytowana na Polskę, w której Polacy planujący wyjazd do Gwatemali mogą uzyskać wszelkie informacje, znajduje się w Berlinie (Niemcy).

Ambasada Gwatemali w Berlinie (Niemcy)
Ambasada Republiki Gwatemali
Joachim-Karnatz-Allee 47, D-10557 Berlin
tel. (0-0 49 30) 206 43 63
fax (0-0 49 30) 206 43 659
e-mail: embaguate.alemania@t-online.de

W Gwatemali nie ma polskiej ambasady. W Ambasadzie Polski w stolicy Meksyku oraz w Konsulacie RP w Gwatemali, polscy turyści spędzający urlop w Gwatemali mogą uzyskać pomoc w przypadku np. zagubienia albo zniszczenia paszportu lub innych dokumentów, kradzieży pieniędzy, czy aresztowania podczas wakacji w Gwatemali.

Ambasada RP w Meksyku
Meksyk, Meksyk, Cracovia 40, Col. San Angel , 01000
tel.: +52 55 54812050
fax +52 55 56167314
e-mail: meksyk.amb.sekretariat@msz.gov.p
strona internetowa: www.meksyk.msz.gov.pl

Konsulat Rzeczypospolitej Polskiej w Gwatemali
Konsul Honorowy: Eva Lerner de Escamilla (języki komunikacji: hiszpański, portugalski i angielski)
2a. Avenida 20-29, zona 10, Ciudad de Guatemala CP 01010
tel: 502 23672625, 502 23672618
fax 502 23672617
e-mail: lernereva@hotmail.com
strona internetowa: evitalerner@gmail.com